

APAIZETXEA
XIX. mendearen erdialdean Andagoiako erlijioso bat apaiz lanak egiten ari zen Txilen. Jaioterrira itzultzea erabakitzen zuenean, bere herrian etxe bat eraikitzeko agindua eman zuen, orduz geroztik bertako parrokoa izanik. Hil zenean, etxeak apaiz-etxea izaten jarraitzeko agindu zuen, eta Gasteizko Gotzaindegiaren esku geratu zen. Andagoia herrian behin betiko apaiza finkatuta egotearen baldintzarekin. XX. mendearen erdialdean, bere azken nahia jada bete gabe, etxea familiari itzuli zitzaion 1998. urtera arte, etxea egungo jabeari saldu zioten arte. 2004an birmoldaketa bat burutu zen, eta bertan etxearen esentzia ahalik eta gehien mantentzen saiatu zen, gaur egun aurkitzen ditugun elementu estruktural gehienak duela ia 200 urteko jatorrizkoak direlarik.
